Το δέρμα μας είναι το μεγαλύτερο σε έκταση όργανο του ανθρώπινου σώματος αλλά και το παράθυρο όλων των ηλικιακών μεταβολών. Η «γήρανση» του δέρματος αποτελεί μια βιολογική και επομένως αναπόφευκτη πραγματικότητα, αλλά ο τρόπος με τον οποίο αυτή συντελείται εξαρτάται από μία πλειάδα παραγόντων όπως: ο τρόπος ζωής, η διατροφή, γενετικοί παράγοντες και συνήθειες της καθημερινότητάς μας.
Mε την πάροδο της ηλικίας, η επιδερμίδα λεπταίνει, χάνει την ελαστικότητά της, γίνεται πιο εύθραυστη και ξηρή, εμφανίζονται λεπτές γραμμές, ρυτίδες και ηλιακές φακές και αυξάνει η συχνότητα εμφάνισης καλοήθων και κακοήθων δερματικών όγκων.
Μπορούμε λοιπόν και με ποιον τρόπο να παρέμβουμε σε μια διαδικασία που είναι γενετικά και περιβαλλοντικά προδιαγεγραμμένη;
Η απάντηση είναι πως δεν μπορούμε να σταματήσουμε το χρόνο αλλά μπορούμε να τον καθυστερήσουμε ή με άλλα λόγια μπορούμε να υιοθετήσουμε συνήθειες και πρακτικές που θα μας βοηθήσουν να διατηρούμε ένα υγιές δέρμα επιβραδύνοντας το ρυθμό ωρίμανσής του.
- Ηλιοπροστασία
Η υπεριώδης ακτινοβολία προάγει τη διαδικασία της φλεγμονής οδηγώντας τελικά σε μείωση παραγωγής κολλαγόνου. Το φάσμα τόσο της UVA όσο και της UVB είναι υπεύθυνο για τη φωτοκαταστροφή του δέρματος μας καθιστώντας τη UV ως τη βασική αιτία της φωτογήρανσης και της φωτοκαρκινογένεσης. Συνεπώς η καθημερινή χρήση μέτρων ηλιοπροστασίας του δέρματός μας, όπως η χρήση αντηλιακού υψηλού δείκτη προστασίας (SPF 50+), η χρήση καπέλου, η κάλυψη του φωτοεκτεθειμένου δέρματός μας με ενδύματα, η προτίμηση σκιερών χώρων αποτελούν βασικά μέτρα προστασίας και πρόληψης.
- Eφαρμογή κρεμών που περιέχουν ουσίες με αντιγηραντική δράση (ρετινοειδή, ΑΗΑ, βιταμίνη C)
Τα τοπικά ρετινοειδή με πιο γνωστά τη ρετινόλη και τη ρετιναλδεΰδη είναι αποτελεσματικά στην πρόληψη και θεραπεία της φωτογήρανσης συμβάλλοντας στην αύξηση του πάχους και της ακεραιότητας της επιδερμίδας αλλά και στην παραγωγή του προκολλαγόνου.
Τα ΑHA (α υδροξυ-οξέα) είναι οργανικά οξέα και περιλαμβάνουν το γλυκολικό, το γαλακτικό και το σαλικυλικό οξύ. Λειτουργούν επιταχύνοντας την ανανέωση των κυττάρων και προάγουν επίσης την παραγωγή κολλαγόνου από τους ινοβλάστες.
Η βιταμίνη C είναι ο σημαντικότερος και πιο γνωστός αντιοξειδωτικός παράγοντας μειώνοντας το οξειδωτικό stress στο οποίο είναι εκτεθειμένο καθημερινά το δέρμα μας και περιέχεται σε κρέμες, ορούς και lotion.
Η κατ΄ οίκον χρήση των παραπάνω ουσιών σε συγκέντρωση και με τρόπο που υποδεικνύονται από το δερματολόγο, ανάλογα με τις ανάγκες του εκάστοτε ατόμου, αναστρέφουν σημαντικά τα πρώτα σημάδια της γήρανσης (ρυτίδες, τραχύτητα, χροιά).
- Θεραπείες που βελτιώνουν την ποιότητα της επιδερμίδας (λεπτές ρυτίδες, χροιά, ελαστικότητα)
Οι θεραπείες αυτές είναι ελάχιστα επεμβατικές, πραγματοποιούνται στο χώρο του δερματολογικού ιατρείου και συμβάλλουν στην ανανέωση της επιδερμίδας. Περιλαμβάνουν τη δερμοαπόξεση, τα laser ανάπλασης (fractional), τα χημικά peeling, και το microneedling. Στόχος των θεραπειών αυτών είναι η κολλαγονογένεση που επιτελείται ως απάντηση σε ελεγχόμενο θερμικό, χημικό και μηχανικό τραυματισμό της επιδερμίδας.
- Μεσοθεραπεία, βοτουλινική τοξίνη, υαλουρονικό οξύ, νήματα ανάρτησης
Αποτελούν ενέσιμες θεραπείες που επιτελούνται από εκπαιδευμένο ιατρό σε κατάλληλα εξοπλισμένο ιατρικό χώρο. Είναι περισσότερο επεμβατικές θεραπείες και στοχεύουν στη διόρθωση των λεπτών γραμμών και των ρυτίδων, της χαλάρωσης και της απώλειας όγκου του προσώπου.
- Τρόπος ζωής
Όλες οι παραπάνω θεραπείες μπορούν να γίνουν ακόμη πιο αποτελεσματικές αν συνδυαστούν με μικρές μεταβολές στον καθημερινό τρόπο ζωής μας. Κι επειδή η προσπάθεια μείωσης του καθημερινού stress και βελτίωσης της διάρκειας και της ποιότητας του ύπνου μας δεν είναι πολλές φορές εφικτά ας κάνουμε κάτι άλλο για τον εαυτό μας: ας αντικαταστήσουμε τις κακές συνήθειές μας όπως είναι το κάπνισμα και το junk food με 30 λεπτά καθημερινής σωματικής άσκησης.
Υπάρχει όλο και μεγαλύτερη επιστημονική τεκμηρίωση πως η εξατομικευμένη σωματική άσκηση συμβάλλει στη διατήρηση του νεανικού προσώπου και στην επιβράδυνση της γήρανσης του δέρματος γιατί:
- αυξάνει την αιματική κυκλοφορία με αποτέλεσμα να αυξάνεται η ταχύτητα προσφοράς ενέργειας και οξυγόνου και αποβολής των τοξινών από τα κύτταρα όλου του οργανισμού και κατ΄ επέκταση και του δέρματος.
- μειώνει την αυξημένη ορμονική και ανοσολογική απάντηση του οργανισμού στο stress με αποτέλεσμα μείωση των εξάρσεων των χρόνιων δερματικών νοσημάτων.
Μανώλη Μάγδα
Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος
Δερματολογική Μονάδα Dermomedica
Θεσσαλονίκη
