Συναισθηματική πείνα

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ VS ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΕΙΝΑ

Το 2020 μας βρήκε όλους προ εκπλήξεως αντιμέτωπους με πρωτόγνωρες καταστάσεις, καταστάσεις που φαντάζουν πλάνα από ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Που να φαντάζονταν κανείς ότι θα έφτανε μια τέτοια στιγμή για την ανθρωπότητα, μια στιγμή που θα μας ανάγκαζε όλους να κάτσουμε στα σπίτια μας, να αφήσουμε στην άκρη όλες τις δραστηριότητες μας και την καθημερινότητα μας, για να μειώσουμε την εξάπλωση του ιού και να περιορίσουμε τις δυσμενείς επιπτώσεις που μπορεί να έχει αυτός. 

Και να ‘μαστε λοιπόν όλοι ξαφνικά κλεισμένοι στα σπίτια μας, μόνοι μας ή με κάποιο αγαπημένο μας πρόσωπο ή με τις οικογένειες μας. Και καθώς περνάνε οι μέρες αρχίζεις να συνειδητοποιείς πόσο σου λείπει η καθημερινότητα σου και πόσο δύσκολο είναι να γεμίσεις τον άπλετο ελεύθερο χρόνο σου και πάντα βέβαια με δραστηριότητες εντός του σπιτιού. Και κάπου εκεί ερχόμαστε αντιμέτωποι με διάφορα θέματα όπως είναι η αύξηση της καθιστικής ζωής σε συνδυασμό με αύξηση του χρόνου κατανάλωσης μπροστά στις οθόνες και στα social media. Στο πλαίσιο αυτό, το δίκτυο μας έχει κάνει προσπάθεια παρότρυνσης του κόσμου να γυμνάζεται από το σπίτι μέσω βίντεο που έχει δημιουργήσει η ομάδα μας για σας.

Σε όλα τα παραπάνω έρχεται να προστεθεί η αύξηση κατανάλωσης τροφής και κυρίως της συναισθηματικής κατανάλωσης τροφής.

Ως συναισθηματική κατανάλωση φαγητού ορίζεται η πρόσληψη τροφής που γίνεται χωρίς να υπάρχει πραγματική πείνα, αλλά πραγματοποιείται σε πλαίσια ψυχολογικής ταραχής όπως είναι μια κατάσταση άγχους, στεναχώριας, μοναξιάς ή ανίας. Ως λύση στην  αντιμετώπιση των συναισθημάτων μας και ως τρόπος διαφυγής από την εκάστοτε  ψυχολογική μας κατάσταση, έρχεται το φαγητό. Η λύση όμως δεν βρίσκεται στο φαγητό και ιδανικά θα πρέπει να εντοπίσουμε το πρόβλημα και να προσπαθήσουμε να το λύσουμε. Παράλληλα είναι σημαντικό να μάθουμε να ξεχωρίζουμε πότε η πείνα που νιώθουμε είναι βιολογική («αληθινή») πείνα και πότε είναι συναισθηματική, προκειμένου να αποφύγουμε την αύξηση βάρους ιδιαίτερα τις μέρες αυτές που η φυσική μας δραστηριότητα είναι μειωμένη. 

Χαρακτηριστικά συναισθηματικής πείνας:

  1. Εμφανίζεται ξαφνικά και με μεγάλη ένταση, η λήψη συγκεκριμένης τροφής είναι επιτακτική, αναγκαία και υπερβολική.
  2. Πρόκειται συνήθως για τρόφιμα που περιέχουν υψηλά ποσά ζάχαρης και λιπαρών που τελικά οδηγούν σε υπέρμετρη αύξηση των προσλαμβανόμενων ημερήσιων θερμίδων μας (θερμίδες που προσλαμβάνουμε μέσα σε ένα 24ώρο> θερμίδες που «καίμε» σε ένα 24ωρο= αύξηση βάρους). Στη φάση αυτή η κατανάλωση κάποιου άλλου τροφίμου ως υποκατάστατο δεν θα φέρει την επιθυμητή ψυχολογική ανακούφιση στο άτομο.
  3. Η συναισθηματική πείνα γίνεται συνήθως μη συνειδητά αλλά μηχανικά και ταχύτατα χωρίς να έχουμε αντίληψη και έλεγχο της ποσότητας τροφής που προσλαμβάνουμε εκείνη τη στιγμή.
  4.  Δεν υπάρχει απόλαυση στη κατανάλωση της τροφής.
  5. Η συναισθηματική πείνα βρίσκεται στο μυαλό και όχι στο στομάχι, πρόκειται δηλαδή για μια αίσθηση ασυγκράτητης επιθυμίας που δεν μπορεί κανείς να βγάλει από το μυαλό του. 
  6. Η συναισθηματική πείνα συνήθως ακολουθείται από αίσθημα τύψεων, ντροπής και ενοχής για την τροφή που καταναλώθηκε προηγουμένως.

Χαρακτηριστικά βιολογικής πείνας:

  1. Αποτελεί την φυσιολογική ανάγκη του οργανισμού σε τροφή προκειμένου να εξασφαλισθεί η απαιτούμενη ενέργεια για την εκτέλεση όλων των βασικών λειτουργιών του, καθώς και η πρόσληψη όλων των απαραίτητων μικροθρεπτικών και μακροθρεπτικών συστατικών για τη σωστή και επαρκή διεξαγωγή όλων των διεργασιών του σώματος.
  2. Εμφανίζεται σταδιακά. Η ανάγκη να φάει κανείς δεν εμφανίζεται έτσι απότομα και δεν έχει την αίσθηση της άμεσης ικανοποίησης.
  3. Η βιολογική πείνα ικανοποιείται με τη κατανάλωση οποιασδήποτε τροφής και όχι συγκεκριμένων τροφίμων.
  4. Όταν κάποιος πεινάει πραγματικά, συνήθως απολαμβάνει το φαγητό του καθώς το καταναλώνει και έχει μεγαλύτερη επίγνωση του τι και πόσο τρώει. Υπάρχει δηλαδή (υπό φυσιολογικές συνθήκες) αυτοέλεγχος και αίσθηση κορεσμού, δηλαδή μπορεί κανείς να αντιληφθεί πότε έχει πραγματικά χορτάσει, αποφεύγοντας με αυτόν τον τρόπο την κατανάλωση παραπάνω τροφής.
  5. Η βιολογική πείνα εντοπίζεται στο στομάχι και όχι στο μυαλό.
  6. Μετά τη κατανάλωση της τροφής επέρχεται ευχάριστο αίσθημα, αίσθημα ικανοποίησης και πληρότητας.

Την επόμενη φορά λοιπόν που θα έχεις όρεξη να φας κάτι, σκέψου το λίγο πρώτα. Πεινάς πραγματικά; Ή μήπως βρίσκεσαι σε κάποια κατάσταση ή είσαι υπό την επήρεια κάποιου συναισθήματος το οποίο σε ωθεί σε άσκοπη κατανάλωση τροφής;

Αν λοιπόν αντιληφθείς ότι η πείνα που νιώθεις είναι συναισθηματική καλύτερα να σηκωθείς να περπατήσεις λίγο μέσα στο σπίτι ή ασχολήσου με κάτι που σε ευχαριστεί μέχρι να έρθει η ώρα που θα πεινάσεις πραγματικά.

 Και μην ξεχνάς να ενυδατώνεσαι επαρκώς!!!

Ειρήνη Παπαδομιχελάκη

Trainer στο ELIXIR Gym Network