δείπνο διατροφή χριστούγεννα

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΙΟΡΤΕΣ

Οι μέρες των γιορτών είναι συνυφασμένες με τα εορταστικά δείπνα και τη διάθεση να αφήσουμε στην άκρη για λίγο τους διατροφικούς μας περιορισμούς, αλλά αυτή η τακτική δεν εκφράζει τους πάντες.

Δεν έχουν όλοι, όσοι προσέχουν τη διατροφή τους, την πολυτέλεια να αφεθούν στην πληθώρα των γαστρονομικών επιλογών που προσφέρεται στις γιορτές, είτε επειδή η δίαιτα πολλές φορές αφορά κάποια ασθένεια, είτε επειδή πολλοί είναι εκείνοι που δεν επιθυμούν έναν Γενάρη, γεμάτο άγχος μέχρι να χαθούν  τα… εορταστικά κιλά.

Ομολογουμένως και σε κάθε περίπτωση δεν είναι εύκολο πράγμα η εγκράτεια, γι’ αυτό καλό είναι να έχετε στο νου σας μερικά «κόλπα» που θα σας βοηθήσουν, χωρίς μεγάλες θυσίες, όχι μόνο να διατηρήσετε τα κιλά σας και την υγεία σας κατά τη διάρκεια των γιορτών, αλλά και να μην καταλήξετε πάλι με ένα παραφουσκωμένο στομάχι και με τις σόδες ανα χείρας στο τέλος της ημέρας!

Το πρωί των Χριστουγέννων φτιάξτε ένα υγιεινό πρωινό και σε καμία περίπτωση μην σκεφτείτε να το προσπεράσετε, με τη δικαιολογία του βραδινού δείπνου. Συμπεριλάβετε σε αυτό τουλάχιστον ένα φρούτο ή κάποιο λαχανικό και μια μορφή πρωτεΐνης, όπως είναι τα αυγά ή οι ξηροί καρποί. Το πρωινό γεύμα είναι σημαντικό όλες τις μέρες του χρόνου, αργίες και εργάσιμες και εν προκειμένω θα βοηθήσει στο να μη φτάσετε στο επίσημο γεύμα πεινασμένοι καταλήγοντας σε ακατάσχετη υπερφαγία.
Πλέον, τα δείπνα σε σπίτια φίλων, «απαιτούν» την ενεργό συμμετοχή όλων των συμμετεχόντων και αυτό μπορεί να γίνει ο πολύτιμος σύμμαχός σας στην προσπάθειά σας να μην ξεφύγετε τελείως από το διατροφολογικό σας πρόγραμμα. Αναλάβετε να φέρετε στο τραπέζι τη σαλάτα ή ένα πιάτο με βρασμένα λαχανικά και έτσι θα είστε βέβαιοι ότι θα έχετε κάτι θρεπτικό να καταναλώσετε στο γιορτινο τραπέζι.
Μην ξεχάσετε στις γιορτές τις καθημερινές σας συνήθειες και έχετε πάντα μαζί σας, ένα φρέσκο φρούτο ή αποξηραμένα φρούτα ή έστω λίγους ξηρούς καρπούς, για τις περιπτώσεις που θα πεινάσετε και θα είστε ακόμη στους δρόμους ψάχνοντας το τέλειο χριστουγεννιάτικο δώρο.

Καταναλώνετε ένα υγιεινό σνάκ ή μικρογεύμα ανά 3-4 ώρες, καθώς έτσι διατηρείτε τα επίπεδα της ζάχαρης στο αίμα σε σταθερά επίπεδα και είναι σαφώς υγιέστερη προσέγγιση από το ένα και μοναδικό και συνήθως λαίμαργο –εφόσον πρόκειται για εορταστικό- γεύμα, την ημέρα.
Όταν έρθει εκείνη η ώρα του εορταστικού δείπνου και στέκεστε πάνω από τον λαχταριστό μπουφέ, λειτουργήστε με στρατηγική. Φορτώστε το πιάτο σας πρώτα με όλες τις υγιεινές επιλογές, τα λαχανικά που θα έχετε φροντίσει εσείς να έρθουν στο τραπέζι (#2), επιλέξτε το άπαχο κομμάτι της γαλοπούλας και αφήστε τα σουφλέ και τα λιπαρά για το τέλος, αν έχει μείνει χώρος στο πιάτο και …στο στομάχι σας.
Κάντε τη χάρη στον εαυτό σας και απολαύστε ένα ποτήρι κόκκινο κρασί μαζί με το εορταστικό δείπνο. Είναι γνωστό, αλλά αξίζει να το επαναλάβουμε, πως το κόκκινο κρασί περιέχει συστατικά που καταπολεμούν τα προβλήματα στην καρδιά και τον καρκίνο. Εαν δεν πίνετε αλκοόλ, μην καταφύγετε στα ανθρακούχα, αλλά επιλέξτε την κλασική αξία του νερού.
Εαν, παρά ταύτα, θέλετε να το ρίξετε έξω, τότε κάντε το με μέτρο. Εξασκήστε την τεχνική των αναλογιών και δοκιμάστε από όλες τις λιπαρές μεν, γευστικότατες δε επιλογές του τραπεζιού, αλλά σε μικρή ποσότητα ή, εί δυνατόν, στο ελάχιστο μέγεθος της μιας μπουκιάς. Και φυσικά, φροντίστε να μην φάτε τόσο, ώστε στο τέλος του δείπνου να νιώθετε ότι –και σε αυτές τις γιορτές- το παρακάνατε.
Πριν το επιδόρπιο πιείτε ένα τσάι ή ακόμα καλύτερα, αντικαταστήστε το ίδιο το επιδόρπιο με μια κούπα τσάι. Τα αντιοξειδωτικά που περιέχονται στο τσάι θα σας κάνουν καλό και το υγρό στοιχείο του θα σας «χορτάσει», βοηθώντας σας να μην πέσετε με τα μούτρα σε ένα μεγάλο κομμάτι σοκολατόπιτα, στο μέτρο του δυνατού πάντα, γιατί άνθρωποι είμαστε και έχουμε και αδυναμίες.
Εαν ο μπουφές έχει επιλογές, προτιμήστε το μικρό πιάτο και για κάθε ποτήρι αλκοόλ ή αναψυκτικού, πίνετε ακόμα ένα ποτήρι νερό, που μόνο καλό θα σας κάνει. Φροντίστε, είτε ως οικοδεσπότης, είτε ως πρόθυμος καλεσμένος, μόλις τελειώσουν όλοι με το φαγητό τους, να αδειάσει ο μπουφές, ώστε να μην αναγκάζεστε να έχετε τους  γαστρονομικούς πειρασμούς συνέχεια μπροστά σας.

Εαν εσείς αναλάβετε το δύσκολο έργο του οικοδεσπότη των Χριστουγέννων, τότε θα έχετε το πλεονέκτημα να καθορίσετε την ποιότητα του φαγητού και σε αυτό το κομμάτι υπάρχουν πολλοί απλοί τρόποι να μην κυριαρχήσει το βούτυρο και το λίπος στο γιορτινό τραπέζι.

 

Μην ξεχνάτε!

1. Μην παραβράσετε τα λαχανικά. Διατηρήστε την τραγανή αίσθηση του ωμού λαχανικού και έτσι θα διατηρηθούν και πολλά από τα θρεπτικά τους στοιχεία.
2. Προτιμήστε μπαχαρικά και καρυκεύματα για να νοστιμήσει το φαγητό και όχι έξτρα βούτυρο και κρέμα γάλακτος.
3. Συνδυάστε τις βραστές πατάτες με μια σπιτική σως γιαουρτιού και όχι με τη λαδερή μαγιονέζα του εμπορίου.
4. Αφαιρέστε το λίπος από το κρέας, όσο το δυνατό περισσότερο, πριν καν το μαγείρεμα.
5. Κάντε τη διαφορά και προσφέρετε στους καλεσμένους σας ψάρι ή θαλασσινά και όχι μόνο ψητό κόκκινο κρέας.
6. Για επιδόρπιο, μην υποτιμάτε την αξία μιας καλοφτιαγμένης φρουτοσαλάτας.
7. Διασκεδάστε μαζί με τους καλεσμένους σας, με ένα φοντού μαύρης σοκολάτας, γλιτώνοντας τα πιο λιπαρά επιδόρπια.
8. Στην προετοιμασία των γλυκών, δοκιμάστε αντί για ένα αυγό να χρησιμοποιείσετε τα ασπράδια μόνο, δυο αυγών.
9. Όπου το απαιτεί η συνταγή, χρησιμοποιείτε ψωμί ολικής άλεσης και όχι λευκό.
10. Ψήστε αραβικές πίτες στο φούρνο με χοντρό αλάτι για να συνοδεύσετε τα ντίπ, αντί για τα παχυντικά και υπεραλατισμένα πατατάκια.

 

γλυκά θερμίδες χριστούγεννα

ΤΑ ΓΛΥΚΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

Τα Χριστούγεννα σχεδόν έφτασαν και όλοι έχουμε μπει στο εορταστικό κλίμα. Τα Χριστουγεννιάτικα γλυκά έχουν κάνει την εμφάνισή τους με αποτέλεσμα πολλοί από εμάς να αγχώνονται για τη σιλουέτα τους.

Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε πως δε χρειάζεται να στερηθούμε για να καταφέρουμε να διατηρήσουμε το βάρος μας, μπορούμε να γευτούμε τα γιορτινά γλυκά αρκεί στη διατροφή μας να υπάρχει το μέτρο.

Χρειάζεται προσοχή λόγω του συνδυασμού ζάχαρης και λίπους που έχουν τα γιορτινά γλυκά. Εκτός βέβαια από τη θρεπτική σύσταση, προσεκτικοί θα πρέπει να είμαστε και στην ποσότητα των γλυκών που καταναλώνουμε.

Ας δούμε τις θερμίδες και τη σύσταση για το κάθε γλυκό χωριστά.

Μελομακάρονο: Ένα μελομακάρονο των 50γρ έχει περίπου 160-190 θερμίδες. Αποτελεί από τις πιο υγιεινές επιλογές των Χριστουγεννιάτικων γλυκών γιατί δεν περιέχει κορεσμένα λιπαρά (όπως το βούτυρο), αλλά είναι πλούσιο σε μονακόρεστα λιπαρά οξέα αν γίνει με ελαιόλαδο (που αποτελούν τα καλά λιπαρά για τη διατροφή μας) ή σε πολυακόρεστα αν γίνει με σπορέλαιο. Το μέλι που χρησιμοποιούμε είναι ένα τρόφιμο πλούσιο σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, σίδηρο και φυλλικό οξύ, ενώ το τριμμένο καρύδι είναι ιδιαίτερα ευεργετικό, καθώς είναι πλούσιο σε μαγνήσιο, πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, κάλιο και φώσφορο.

Μελομακάρονο με σοκολάτα: Φτάνει τις 200-220 θερμίδες κατά μέσο όρο με περισσότερα λιπαρά λόγω της επικάλυψης με σοκολάτα. Αν καταλήξετε σε ένα τέτοιο μελομακάρονο, προτιμήστε το με επικάλυψη μαύρης σοκολάτας και όχι γάλακτος.

Κουραμπιές: Τα 45γρ περίπου έχουν 200-230 θερμίδες. Φτιάχνεται με βούτυρο, άρα είναι πλούσιος σε κορεσμένα λιπαρά οξέα τα οποία έχουν συνδεθεί με αύξηση της χοληστερίνης και καρδιαγγειακά προβλήματα. Αν μπορείτε να διαλέξετε, επιλέξτε τους πιο μικρούς, για να γλιτώσετε λίπος και θερμίδες. Επίσης οι κουραμπιέδες περιέχουν μεγάλη ποσότητα ζάχαρης άχνης η οποία αποτελεί πρόβλημα για τα δόντια αλλά και για την αύξηση του βάρους.

Δίπλες: Μία μέτρια δίπλα 40-45γρ έχει 170-200 θερμίδες. Έχει μέλι, αλλά δυστυχώς είναι τηγανισμένη και συνήθως τηγανίζεται σε σπορέλαιο και όχι ελαιόλαδο που θα αποτελούσε καλύτερη επιλογή.

Βασιλόπιτα τύπου τσουρέκι: 200-220 θερμίδες (ένα μέτριο κομμάτι).

Βασιλόπιτα τύπου κέικ: 300-350 θερμίδες (ένα μέτριο κομμάτι).
Σίγουρα η βασιλόπιτα δεν θα λείψει από το σπίτι σας την παραμονή ίσως και ανήμερα της πρωτοχρονιά, γι’ αυτό επιλέξτε την καλύτερη. Η βασιλόπιτα τύπου τσουρέκι έχει πολλές αντιοξειδωτικές ουσίες χάρη στη μαστίχα και το μαχλέπι που περιέχει. Έχει μικρότερη περιεκτικότητα σε νάτριο, το οποίο είναι υπεύθυνο για την αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Επίσης η ποσότητα βουτύρου που περιέχει είναι μικρότερη σε σχέση με την βασιλόπιτα τύπου κέικ.

Εργολάβος: 150 θερμίδες. Έχει ζύμη από αμυγδαλόπαστα που λόγω του αμυγδάλου είναι πλούσια σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα και ασβέστιο.

Aμυγδαλωτά: 100 θερμίδες το ένα. Αποτελεί καλή επιλογή, γιατί είναι γλυκά χωρίς πρόσθετο λίπος. Το κύριο λίπος που περιέχουν είναι αυτό από τα αμύγδαλα και είναι πολυακόρεστο.

Γλασαρισμένα φρούτα και μαρόν γλασέ: Περίπου 90 θερμίδες το ένα. Τα πιο «αθώα» γλυκά των ημερών, γιατί γίνονται με φυσικό καρπό και ζάχαρη. Για την ακρίβεια, ο καρπός βράζει στο σιρόπι και στραγγίζεται αρκετές φορές. Δεν περιέχουν πηγή λίπους, ενώ είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά και φυτικές ίνες. Τα κάστανα (μαρόν γλασέ) είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και ιχνοστοιχεία.

Kέικ Χριστουγέννων: Ένα μέτριο κομμάτι 350-400 θερμίδες. Αυτό του τύπου κέικ περιέχει πολλά υλικά, όπως αλεύρι, ζάχαρη, μαργαρίνη ή βούτυρο, αυγά, ξηρούς καρπούς και αποξηραμένα φρούτα. Λόγω των πολλών υλικών του, είναι αρκετά πλούσιο, γι’ αυτό και πρέπει να κόβεται σε λεπτές φέτες. Προσφέρει αρκετά λίπη (κορεσμένα και πολυακόρεστα), φυτικές ίνες και υδατάνθρακες.

Kορμός Χριστουγέννων: Προσφέρει 500-550 θερμίδες το κομμάτι. O κορμός έχει τα υλικά μιας πάστας, δηλαδή παντεσπάνι, κρέμα και ξηρούς καρπούς, Προσφέρει αρκετά λίπη στον οργανισμό μας και κυρίως κορεσμένα, γι’ αυτό χρειάζεται προσοχή στην ποσότητα που θα καταναλώσουμε.

Πουτίγκα: 450-480 θερμίδες το κομμάτι. H πουτίγκα, αν και μη παραδοσιακό ελληνικό γλυκό, συνήθως το συναντάμε στην Αγγλία, προτιμάται πολύ τα Χριστούγεννα. Γίνεται με αυγά, κρέμα γάλακτος, καρύδια, ζάχαρη και κονιάκ. Μπορεί επίσης να περιέχει σταφίδες, κόντιτα και ξηρούς καρπούς. Είναι γλυκό πλούσιο σε λιπαρά και καλό είναι να το αποφεύγετε ως επιδόρπιο μετά από ένα πλούσιο γεύμα. Προτιμήστε το με τον απογευματινό σας καφέ ή τσάι και αυτό σε μικρή ποσότητα.

Iσλί: 300 θερμίδες το ένα. Tο ισλί μοιάζει με γεμιστό μελομακάρονο. Είναι πλούσιο σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα. Λόγω της γέμισής του σε καρύδια είναι πλούσιο σε ω-3 λιπαρά οξέα που είναι ωφέλιμα για την καρδιά, βιταμίνη Ε, Β6 ασβέστιο, μαγνήσιο και φυλλικό οξύ.

Γαλακτομπούρεκο: Ένα μέτριο κομμάτι δίνει περίπου 400-450 θερμίδες. Είναι αρκετά λιπαρό γλυκό, γι’ αυτό η κατανάλωσή του θέλει προσοχή. Αν είναι σπιτικό, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αποβουτυρωμένο γάλα στην κρέμα ώστε να μειώσετε μέρος του λίπους και της χοληστερίνης που θα περιέχει.

Μπακλαβάς: 450 θερμίδες το κομμάτι. Περιέχει αρκετά καλά συστατικά αφού είναι πλούσιο σε ξηρό καρπό, κανέλα και γαρίφαλο. Για να περιορίσετε τις θερμίδες προτιμήστε να φάτε ένα μικρό μπακλαβαδάκι που θα σας δώσει γύρω στις 180 θερμίδες. Η κανέλα που προστίθεται, εκτός από άρωμα και γεύση που δίνει, έχει αποδειχτεί ότι μειώνει και την χοληστερόλη και βοηθάει στη ρύθμιση του σακχάρου.

Κανταΐφι: 400 θερμίδες το κομμάτι. Πλούσιο σε χοληστερόλη, τριγλυκερίδια και κορεσμένα λίπη λόγω του βουτύρου. Οι ξηροί καρποί που περιέχει αποτελούν πολύ καλή πηγή ασβεστίου, σιδήρου αλλά και βιταμινών Α και Ε.

Εκμέκ Κανταΐφι: 500 θερμίδες το κομμάτι. Είναι πιο θερμιδογόνο και λιπαρό γλυκό σε σύγκριση με τα μπακλαβαδάκια και το κανταΐφι λόγω της κρέμας που περιέχει.

Καρυδόπιτα: 400 θερμίδες το κομμάτι. Τα καρύδια που περιέχει είναι πλούσια σε καλά λιπαρά, ω3 και ω6 καθώς και σε αντιοξειδωτικές ουσίες. Επίσης είναι πλούσια σε ασβέστιο, σίδηρο και βιταμίνες Α και Ε.

Pαβανί: 350 θερμίδες το κομμάτι. Είναι γλυκό ταψιού και γίνεται με σιμιγδάλι ή με ινδοκάρυδο. Αν το φτιάξετε σπίτι, αποφύγετε το ινδοκάρυδο, γιατί είναι πλούσιο σε κορεσμένα λιπαρά οξέα, που είναι βλαβερά για την καρδιά.

Σοκολατάκια: 80-100 θερμίδες το ένα. Tα σοκολατάκια είναι γλυκά για όλες τις εποχές. Η κουβερτούρα έχει λιπαρά που δεν βλάπτουν το καρδιαγγειακό σύστημα και έτσι τα σοκολατάκια έχουν πολλούς θαυμαστές. Γι’αυτό προτιμήστε σοκολατάκια με μαύρη σοκολάτα που είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες.

Tούρτες: 500-550 θερμίδες το κομμάτι. Οι τούρτες που ταιριάζουν στις γιορτινές ημέρες είναι με κάστανο και η μπλακ φόρεστ. Mία τέτοια τούρτα, είναι πλούσια σε λιπαρά λόγω της περιεκτικότητας της σε αυγά, κρέμα γάλακτος και βούτυρο και καλό είναι να την αποφύγετε. Αν έχετε την επιθυμία να δοκιμάσετε, περιοριστείτε σ’ ένα παστάκι, που είναι μικρότερο σε μέγεθος και αποδίδει 200-250 θερμίδες.

Λόγω των υψηλών θερμίδων που έχουν τα γλυκά, αλλά και της σύστασής τους σε ζάχαρη και λίπος, προσπαθήστε να τα απολαύσετε σε μικρότερες ποσότητες, ενώ η καλύτερη ώρα της ημέρας για ένα Χριστουγεννιάτικο γλυκό είναι το απόγευμα με τον καφέ ή το τσάι σας και όχι αμέσως μετά το γεύμα.

Έχετε απλά στον νου σας να μην υπερβάλλετε και θα βγείτε κερδισμένοι από τον γλυκό πειρασμό των Χριστουγέννων!

Στελίνα Βασιλειάδη

Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc  Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Γλασκόβης

www.stelinasdiet.gr